तेलंगाणा पाककृती: कद्दूची खीर

पाकृ आणि फोटो छान आहेत.

पण ह्या पाकृ इथे मायबोलीवर लिहिताना तुम्ही घटकपदार्थांची नावे मराठीत लिहित जाल का?
कद्दू साठी लालभोपळा हा नेहमी वापरला जाणारा मराठी शब्द आहे. दुसर्‍या एका पाकृमध्ये "अद्रक" दिसलं. त्यालाही आलं असं म्हणतात.
बाकी भाषेत बोलताना मराठी शब्दांची अशी भेसळ करतात / चालते का?

मला पण कद्दू म्हणजे लाल भोपळा च वाटले आधी

हो, कद्दू म्हणजे लाल भोपळा ना? दुध्याला लौकी म्हणतात ना? की तेलंगणात वेगळी नावं आहेत?

मला ममव दुध्याची खीर माहीत आहे, हा फारच शाही प्रकार दिसतो आहे - खवा, कन्डेन्स्ड मिल्क, कस्टर्ड पावडर, आणि साबुदाणापण! त्रेस लेचेस खीर आहे.

दुधी भोपळ्याचा हलवा बनेपर्यंत धीर न निघाल्याने, खाल्ला जाणारा पदार्थ म्हणजे दुधी भोपळ्याची खीर.

साध्या दुध्याचे किती लाड केलेत ! अर्थात चांगलीच लागत असणार खीर.
पग्या, मराठीत इतर भाषेची भेसळ असे वाटले तरी महाराष्ट्राच्या इतर भागात पदार्थांना वेगळी नावे असतात बोली भाषेतली ( उदा. विदर्भात अद्रक, सांबार, कलमी वगैरे शब्द बोली भाषेत सर्रास वापरले जातात ) तसा तेलंगण्यात कद्दू ची खीर म्हणत असू शकतील.

आणि सांबार म्हणजे कोथिंबीर ना तिथे? कलमी म्हणजे?

तेलंगणात लाल भोपळ्याला काय म्हणतात??

फोटो झक्कास आले आहेत. ही खीर जरा घट्ट असते काय? कस्टर्ड घालुन शिजवल्यावर घट्ट होईल असे वाटतेय.

मी करुन बघेन. कद्दुचा दालचा खुपच आवडलाय.

कंडेन्स्ड मिल्क नाही घातले तर चालेल?

खिरीबरोबर तिखट द्यायची कल्पना मस्तच..

आहे छान रेसिपी. कोणत्याही प्रकारच्या खिरी मला आवडतात.
पण यात दुधीची अशी स्वतःची कितपत चव लागेल अंदाज येत नाहीये. दुधी साबुदाणा इंट्रेस्टींग काँबो.

कलमी म्हणजे दालचिनी असो विषयांतर झाले.

पुन्हा

>>> कलमी म्हणजे दालचिनी
ओह ओके, धन्यवाद.

>>> असो विषयांतर झाले
ते पैल्याच अभिप्रायात झाले ना.

व्यक्तिश: मला आवडतात बोली लहजे वाचायला. (खेरीज घ्यायचाच आक्षेप तर कन्डेन्स्ड मिल्क, कस्टर्ड पावडर इत्यादींनाही घ्यायला हवा मग. )

बाकी हलवा किंवा ममव खिरीसाठी तुपावर परतून अंगच्याच रसात शिजवून घेतात ना दुध्याचा कीस? पाण्यात घालून शिजवायचा हे निराळं वाटलं.

रेसिपी आणि फोटो दोन्ही छान पण साबुदाणा का घालायचा? दाटपणाकरता की काही वेगळं प्रयोजन आहे?

स्वाती, मी दुधी हलवा करते तेव्हा पाण्यात शिजवून घेऊन निथळून घेते आणि मग तुपावर परतते. त्याने रंग काळा पडत नाही.

ओह मी कच्चा कीस पाण्यात घालते, पण मग निथळून परतते. पाण्यात शिजवत नाही.
(बटाटा, रताळं वगैरेंच्या फोडी/कीस शिजवण्याआधी पाण्यात घालतो तसं.)

लेखक चिडणार आहेत आता. मायबोलीवर हे असंच असतं हो, वामनराव.

कंडेन्स्ड मिल्क आणि खवा आणि कस्टर्ड पावडर पण..वरून त्यात भिजलेला शिजलेला साबुदाणा!
खूपच घट्ट प्रकरण होत असणार. आणि दुध्याचे स्वत्व काय राहिले त्यात?
मला आपली ममव सरसरीत खीरच आवडते.

पण तुमचे प्रेझेंटेशन एकदम एकदम नंबर!

झकास रेसिपी. एकदम शाही

फोटो = 👌

साबुदाणा टाकल्याने स्लायमी नाही होत का ?

मस्त रेसिपी आणि प्रेझेंटेशन..... साध्या दुधी भोपळ्याचे खूपच लाड केलेत . छानच लागणार खीर !!!
साबुदाण्याचे प्रयोजन सांगाल का ?

साबुदाणा शिजला तरी लगदा होत नाही. खाताना गोल दाणे दाताखाली येऊन मजा येते खायला. कोकणात मनगणां म्हणुन चणा डाळ + साबु खीर करतात ती मस्त लागते. एक केरळी पायसम आहे, सेम मनगण्याचाच अवतार त्यातही साबुदाणा असतो. तीही सुरेख लागते. एकदा करुन बघाच.

वरच्या रेसिपीत खवा, कस्टर्ड, क. मि. हे आयदर ऑर कॅटेगरीत हवेत हेमावैम. कारण हे तिन्ही एकत्र वापरले तर खीर थंड झाल्यावर हलवा होईल.

हो तो ठेचाही करुन पाहायचाय. आता दुधी आणेन तेव्हा (परत एकदा) कद्दु दालचा व खीर करेन. तेव्हा ठेच्याचाही नंबर लागेल.

जबरदस्त प्रेझेंटेशन.

वरची चटणीही (ठेचा) मस्त. आमच्याकडे दुधीच्या सालीची चटणी करतात. पण त्याआधी फोडणीवर परतून खरपूस करते, दाणे, मिरच्या, कढीलिंब, तीळ, सुकं खोबरं किस, कोथिंबीर घालते त्यात. कधी कधी ती मिक्सरला न लावता अशीच फस्त होते, तीच जास्त छान लागते. सेम पडवळ बिया, लाल भोपळा साल, फ्लॉवर कोवळे दांडे, कलींगड साल ह्याची करता येते.

साबुदाणा आणि दुधीची खीर? इंटरेस्टिंग! साबुदाणा खीर्/लापशी आवडीची.
दुधीचा फक्त हलवा खाल्ला आहे गोडात. तो प्रचंड आवडतो. खीर करून पहायला हवी आता.

तसा तेलंगण्यात कद्दू ची खीर म्हणत असू शकतील. >>>> ही तेलंगणाबोली आहे का ?

कन्डेन्स्ड मिल्क, कस्टर्ड पावडर >>>> हे पदार्थ ऐकले आहेत तेव्हापासून ह्याच नावाने ऐकले आहेत. कदाचित भारतात वापरायला सुरुवात झाली तेव्हा पासून कस्टर्ड पावडरला कस्टर्ड पावडरच म्हणतात म्हणत असावेत. त्यामुळे त्यांच्यावर माझातरी आक्षेप नाही.

हे सगळं दुधी भोपळ्याबद्दल चाललय हे आत्ता प्रतिसाद वाचून कळलं. बघा, कद्दू न समजल्याने मी लाल भोपळ्याची खीर केली असती ! म्हणून मराठीत लिहायचं.

लौकी म्हणजे दुधी आणि कद्दू म्हणजे लाल भोपळा असं माझ्याकडून घटवून घेतलं गेलंय काही दिवसांपूर्वी, आणि आता इथे येऊन बघते तर तसं नाही. मग नक्की काय?
खीर छान दिसतेय. आयती मिळायला हवी.

पाकक्रुती आणी फोटो नेहमिप्रमाणेच उत्तम.
हिरवट लांबट फळभाजी, तिला मराठवाड्यात, तेलंगाणात कद्दू म्हणतात.>>> मग लाल भोपऴ्याला काय म्हणतात?
आमच्याकदे साबा नागपुरच्या त्या लाल भोपळ्याला गन्गाफळ म्हणत आणी कोहळ्याला (व्हाइट पम्पकिन) भुर-कोवळा.
दुधीला मात्र दुधीच.

प्रांतानुसार बोलीभाषा बदलते, पदार्थांची नावे बदलतात. खाद्यसंस्कृती बदलते. प्रांतिक वैशिष्ट्ये टिकून राहायला हवी असतील तर ते आवश्यक ही आहे. उदा. कोकणात तांदुळाच्या पीठाची ताकातली उकड करतात , देशावर त्यासाठी ज्वारीचं पीठ वापरतात. कोकणात चिमटा, सांडाशिला गावी म्हणतात, विदर्भात कोथिंबिरीला सांबार म्हणतात. तर साखि ला साबुदाण्याची उसळ म्हणतात. असो.
त्यांनी साहित्याच्या फोटोमध्येच लांबलचक दुधी ही दाखवला आहे त्यामुळे कद्दू म्हणजे काय ते तो फोटो बघून समजणे अगदीच सोपे आहे.
खीर छान दिसतेय हे सांगायचं राहिलं.

हो ना, दुधीचा फोटो असूनही लोकांना लाल भोपळा का वाटला असावा?